Coeliakie (spreek uit seuliakie) is een chronische darmziekte. Mensen met coeliakie kunnen geen gluten verdragen. Het wordt daarom ook wel glutenintolerantie genoemd.
Kort gezegd: Als iemand met coeliakie gluten binnen krijgt – ook al is het maar 1 kruimeltje – dan gaan zijn/haar darmen kapot.
Wat uitgebreider: Een gezonde dunne darm heeft aan de binnenkant darmplooien met daarop darmvlokken. Hierdoor is er een heel groot oppervlak dat voedingsstoffen op kan nemen. Als iemand met coeliakie gluten binnen krijgt, ontstaat er ontstekingsreacties in het darmslijmvlies. De darmvlokken gaan daardoor kapot. Bij langdurige schade aan het darmslijmvlies worden belangrijke voedingsstoffen niet meer goed opgenomen. Met alle gevolgen van dien.
Op het linker plaatje zie je een gezonde darm, met normale darmvlokken (darmvilli).
Op het rechter plaatje zie je een darm, waarbij door coeliakie de darmvlokken verdwenen zijn.
Diagnose coeliakie
Lees op de website van de Nederlandse coeliakievereniging hoe je de diagnose coeliakie krijgt.
Let er op: Blijf gluten eten totdat coeliakie geconstateerd of uitgesloten is! Lees hier waarom: Glutenvrij gaan eten zonder diagnose?
En als je wel gluten binnen krijgt, wat gebeurd er dan?
Iedereen met coeliakie reageert anders op een glutenfout.
Daarnaast is er een verschil met voor de diagnose en erna. Bij sommige mensen wordt de reactie op gluten heftiger. Bij andere mensen wordt de reactie op gluten juist minder. Daarnaast kan de reactie op gluten ook veranderen in de loop van je leven. Bijvoorbeeld onder invloed van hormonen (pubertijd, zwangerschap), of omdat je op dat moment al een beetje ziek bent.
Ikzelf reageer best heftig. Ik vergelijk mijn reactie met een voedselvergiftiging gevolgd door een flinke griep. Hier lees je over mijn ziekteverloop.
Daarnaast hebben we meer kans op allerlei ‘neveneffecten’, waar je in eerste instantie niets van merkt: tekorten aan voedingsstoffen, vermoeidheid, groeistoornissen, late puberteit, botontkalking, verminderde vruchtbaarheid en zwangerschapsproblemen, dunnen darmkanker, depressiviteit en neurologische problemen (bv duizelingen, hoofdpijn, tintelingen en storingen in de fijne motoriek). En op het ontwikkelen van andere auto-immuunziekten.
De enige manier om deze klachten te voorkomen of te bestrijden is het volgen van een dieet waarin gluten niet voorkomt. Dankzij het glutenvrije dieet kan het dunne darmslijmvlies zich herstellen. Als je eenmaal coeliakie hebt, kom je daar helaas nooit meer vanaf.