Vandaag is het Internationale dag van het handen wassen. Deze dag is natuurlijk bedoeld om te voorkomen difterie en andere vervelende ziektes zich verspreiden. Maar voor een goede glutenvrije maaltijd kan het ook geen kwaad. Daarom behandelen wij vandaag in #wijbloggenglutenvrij: Hoe ga je kruisbesmetting tegen?

Bij kruisbesmetting komen er ziekmakende bacteriën van het ene product op het andere. Om ziekte te voorkomen is het belangrijk kruisbesmetting te vermijden.

Voedingscentrum

Bij coeliakie (en andere intoleranties en allergieën) gaat het niet om besmetting met bacteriën. Bij coeliakie gaat het om besmetting met gluten.

‘KAN SPOREN VAN GLUTEN BEVATTEN’

Op producten staat vaak het opschrift ‘kan sporen van gluten bevatten‘ of ‘wordt geproduceerd in een fabriek waar ook gluten worden verwerkt‘. Helaas is het voor fabrikanten niet verplicht om dit opschrift op een product te zetten. Ook zijn er geen richtlijnen voor wanneer je dit opschrift op een product kan zetten. Daarom is niet duidelijk hoe groot de kans op kruisbesmetting is. Wordt dezelfde productlijn ook voor tarwemeel gebruikt of worden er aan de andere kant van de fabriek croutons verwerkt?

Uit diverse onderzoeken blijkt dat producten ZONDER dit opschrift net zo veel (of net zo weinig) gluten bevatten als soortgelijke producten MET dit opschrift. Lees hierover meer in mijn blog Kan sporen van gluten bevatten.

Wij kregen vanuit het ziekenhuis ook de tip om bij twijfelgevallen in eerste instantie wel gewoon te doen. Als de waarden goed zijn dan weet je dat het goed genoeg is wat je doet. Blijven de waarden te hoog dan zouden we met de diëtist op zoek gaan naar dit soort kleine dingen die nog aangepast zouden moeten worden.

Kim op Facebook

HAVER, BOEKWEIT EN BAKKERIJPRODUCTEN

Er zijn echter een paar uitzonderingen: Haver en boekweit.
Deze (pseudo)granen zijn van nature glutenvrij. Echter, bij de productie is er een te groot risico op kruisbesmetting. Koop deze producten dan ook alleen als er een glutenvrij logo op staat.
Lees meer op Is haver glutenvrij?

Ook glutenvrije producten die in een normale bakkerij gemaakt worden, zijn niet kruisbesmettingsvrij. Het meel stuift te veel door de fabriek.

KRUISBESMETTING THUIS

Handen wassen, handen wassen, handen wassen.
Mijn moeder vertelde eens dat ze extra vaak handcrème gebruikt als Mirthe komt logeren. Dit omdat ze zo vaak haar handen wast om kruisbesmetting te voorkomen.

Thuis zijn we gewend aan het voorkomen van kruisbesmetting. Door handige werkvolgorde hoeven we niet 30 keer per dag onze handen te wassen. De glutenetende mensen in ons huis, wassen altijd hun handen na het eten. Om te voorkomen dat overal spoortjes van gluten op komen. En eten doen we in principe alleen aan tafel. Hierdoor wordt het ‘besmet gebied’ beperkt.

Natuurlijk wassen we ook onze handen als we een maaltijd gaan maken. Naast schone handen, heb je ook schoon keukengerei en een schoon aanrecht nodig als je een glutenvrije maaltijd wil maken.
Houten snijplanken, houten lepels, bakblikken en pannen met een (beschadigde) anti-aanbaklaag, broodrooster, tosti-ijzer, rooster van de barbecue en de frituurpan zijn niet goed schoon te maken.

Sommige mensen met coeliakie kunnen er niet tegen als in dezelfde oven ook niet-glutenvrij wordt gebakken. Voor de meeste mensen is een doekje door de oven genoeg. En gebruik bakpapier, tostizakjes of ovenzakken.

VOORBEELDEN VAN KRUISBESMETTING

• Je glutenvrije brood smeren met de boter die ook gebruikt wordt voor het smeren van niet-glutenvrije brood.
• Glutenvrij brood serveren in hetzelfde mandje als niet-glutenvrij brood.
• Iemand die met zijn broodhanden (niet-glutenvrij) even jouw brood aanraakt om het te voelen.
• Roeren in de pan met niet-glutenvrije pasta en vervolgens met dezelfde lepel in de pan met glutenvrije pasta.
• Frietjes uit een frituurpan waar ook niet-glutenvrije frikandellen en kroketten in worden gebakken. Let hierbij ook op het filteren van het frituurvet: Bij veel snackbars gaat al het frituurvet door dezelfde zeef. Hierbij wordt natuurlijk niet alle gluten er uit gezeefd…
• Bouillon of soep waar de vermicelli uit is gezeefd.
• Een zoen van je lief als hij net een biertje heeft gedronken.
• Een ijsje op een glutenvrij hoorntje, waarbij nog een paar kruimels van niet-glutenvrij hoorntjes op het ijs liggen.
• Een tafel waarop salades, maar ook niet-glutenvrije broodjes staan. Er is een grote kans dat iemand met die broodjes boven de salades gekruimeld heeft.
• Een paar kruimels die nog op het aanrecht liggen.
• Een glas wijn in de kroeg, dat in hetzelfde water is gespoeld als de bierglazen.
• Een feestje waar een bak glutenvrije chips en niet-glutenvrije chips naast elkaar staan. Grote kans op kruisbesmetting door mensen die eerst een handje uit de ene bak en dan uit de andere bak nemen.
• Kaasblokjes die zijn gesneden op hetzelfde bord als de niet-glutenvrije worst.
• Enzovoorts enzovoorts enzovoorts

Kortom: Glutenvrij blijven is niet alleen glutenvrije ingrediënten gebruiken. Er komt helaas veel meer bij kijken.