Het onderzoek naar coeliakie bestaat in eerste instantie uit een bloedtest naar o.a. anti-TTG. Daarnaast wordt er gekeken naar klachten. Vervolgens wordt er (meestal) een darmbiopt genomen, waarbij bekeken wordt of er vlokatrofie is. Dat betekent dat de darmvlokken (deels) verdwenen zijn.

Als de onderzoeken positief zijn, wordt de diagnose coeliakie gesteld.
MAAR… anti-TTG en vlokatrofie kunnen ook door andere redenen ontstaan. 

ANDERE OORZAKEN VLOKATROFIE

Bij vlokatrofie is een deel van de darmvlokken afgebroken. In plaats van hele ‘vingertjes’ is er nog maar een klein deel over (zoals de tekening hierboven illustreerd). Vlokatrofie wordt uitgedrukt in Marsh gradaties en wordt meestal veroorzaakt door coeliakie. In zeldzame gevallen kan het ook andere oorzaken hebben:

• Auto-immune enteropathie, een zeldzame auto-immuunziekte die heftige diarree veroorzaakt;
• Ziekte van Crohn, een chronische ontstekingsziekte van de darm;
• Collageneuze enteritis, een zeldzame ontstekingsziekte van de dikke darm;
• Eosinofiele enteritis, een zeldzame aandoening met een (nog) onbekende oorzaak. De ontsteking kan een groot deel van het spijsverteringskanaal aantasten, van maag tot endeldarm;
• Proteine-intolerantie, een zeldzame, erfelijke stofwisselingsziekte;
• Alfa zwareketenziekte, een zeldzame tumorziekte;
• Primaire immunodeficientie, een aangeboren aandoening waarbij het immuunsysteem niet goed werkt;
• De giardia lamblia parasiet;
• De bacteriën tropheryma whipplei en mycobacterium tuberculosis;
• AIDS-enteropathie, diarree bij AIDS-patienten waarvoor geen (microbiële) reden gevonden kan worden;
• Dunnedarmischemie, een darmontsteking door plaatselijke belemmering van de bloedtoevoer;
• Bloedverdunning (zie deze blog);
• NSAID gebruik, een ontstekingsremmend geneesmiddel;
• radiatie-enteritis, een ontsteking van de darmen veroorzaakt door bestraling;
• chemotherapie.

Bron: researchgate.net

Milde vlokatrofie (Marsh 1) kan ook veroorzaakt worden door voedselintoleranties zoals koemelk, soja, vis, ei, enz., door maagzweer, medicijnen, infecties, andere auto-immuunziektes, CVID, GVHD, IBD, te veel bacteriën, IBS en NCGS.

OORZAKEN ANTI-TTG

~85% met antistoffen heeft coeliakie.

~15% heeft een test die dus positief is maar heeft geen coeliakie en ook niet perse andere ziekte.

Deze getallen gelden bij doorsneebevolking, dus zeg maar 100 mensen random van de straat geplukt; bij mensen zoals jij met klachten die passen bij coeliakie is de voorspellende waarde nog veel hoger dan 85%!

Bron: Nienke Tr op coeliakie/glutenvrij

• Syndroom van Down
• psoriasis
• sommige infecties (Eppstein Barr virus)
• sommige auto-immuunziektes (diabetes, IBD).

Bron: diëtist NCV

• bij een allergie voor koemelkeiwitten

Bron: Anti-tissue transglutaminase antibodies not related to gluten intake

DAAROM…

Daarom is voor de diagnose coeliakie ook meer nodig dan alleen maar een test op anti-TTG bij de huisarts of een biopt.

Het complete plaatje moet kloppen: HLA typering + EMA antistoffen + anti-TTG sterk verhoogd + vlokatrofie bij bioptie + voor coeliakie specifieke symptomen = diagnose coeliakie.
Daarom is het ook belangrijk dat je naar een gespecialiseerd arts gaat voor de diagnose coeliakie.