SNAPT IEMAND DIT? OP DE VOORKANT STAAT GLUTENVRIJ, MAAR BIJ DE INGREDIENTEN STAAT GERST.
Regelmatig staat zo’n vraag op een coeliakieforum. Meestal is het antwoord “Dat is onder de norm, dat kan je gewoon eten.”
Maar wat betekent dat nou, ‘onder de norm‘? In deze blog ga ik uitgebreid in op deze norm. Waarom kan een product glutenbevattende ingrediënten bevatten en toch glutenvrij zijn?
De Europese norm voor Glutenvrij
Binnen de Europese Unie mag een product glutenvrij genoemd worden als het minder dan 20 ppm gluten bevat. 20 mg per kilogram product. Dat is te vergelijken met 1 persoon in een volle Kuip. Dat is dus heeeel erg weinig.
De term glutenvrij is beschermd. Een product mag alleen maar glutenvrij genoemd worden als het product ook daadwerkelijk gecontroleerd is.
Deze Europese norm EC Nr 41/2009 is op 1 januari 2012 ingegaan. Hij is gebaseerd op onderzoeken waaruit bleek dan de gemiddeld gevoelige coeliakie patiënt (80% van de patiënten) 10 mg gluten per dag binnen kan krijgen zonder klachten en zonder darmschade*.
Een product kan dus een heel klein beetje gluten bevatten, maar wel glutenvrij zijn.
Tolerantiegrens
De gemiddeld gevoelige coeliakie-patiënt kan dus een halve kilo van een product met 20 ppm eten voordat hij/zij problemen krijgt. (Mits hij die dag geen andere gluten binnen krijgt, wat vrijwel onmogelijk is). Echter, ieder heeft zijn eigen tolerantiegrens. En die tolerantiegrens schommelt ook nog eens in de loop van je leven. Als je darmen zich herstellen ga je vaak meer of minder heftig reageren. Onder invloed van hormonen ga je vaak meer of minder reageren. En ik denk dat je reactie op gluten ook schommelt als je bijvoorbeeld heel goed in je vel zit, of juist een verminderde weerstand hebt door een griepje.
Wanneer niet eten?
Er zijn 2 redenen waarom je glutenvrije producten niet kan eten:
- Als je allergisch bent voor tarwe of gerst;
- Als je gevoeliger bent voor gluten.
Zo’n 20% van de mensen met coeliakie is dus gevoeliger. Zij kunnen minder gluten verdragen dan 10 mg per dag.
Maar hoe weet je nu of je gevoeliger bent?
Artsen die gespecialiseerd zijn in coeliakie adviseren om het eerste (half) jaar ‘gewoon’ glutenvrij te eten. Dus wel glutenvrij tarwezetmeel en wel 1 oven gebruiken. Als je na dat jaar niet (genoeg) opgeknapt bent, is het aan te raden om samen met je arts en diëtist te kijken waar je klachten vandaan komen. Te weinig vezels, iets wat je niet goed verdraagt zoals haver of teff of zaadjes of pitjes, te veel suiker of vet in het eten, te veel lactose (of fructose), te weinig vitamines, eventueel in combinatie met gevoelige darmen die nog moeten herstellen. Daarnaast kunnen er nog ergens gluten in zitten waardoor je toch dagelijks boven die 10mg komt. Iets waarvan je niet beseft dat er gluten inzitten. Hierin ben je niet de enige. Ongeveer een kwart van de coeliakiepatiënten krijgt te veel gluten binnen zonder dat ze het zelf weten.
Tenslotte kan het zijn dat ‘glutenvrij’ niet streng genoeg voor jou is. Strenger glutenvrij eten gaat in tien stappen. Ik beschreef ze in mijn blog 0% gluten dieet.
*Bron: A prospective, double-blind, placebo-controlled trial to establish a safe gluten threshold for patients with celiac disease