Laatst zei ik in een gesprek met Lisanne Bosch (De Glutenvrije Diëtist): “Ik gok dat 30% van de Nederlanders met coeliakie niet (goed) glutenvrij eet.”
Zij dacht dat het er veel meer zijn. Ik ging op onderzoek uit en ze blijkt gelijk te hebben.
Lees verder over dieettrouw, onbewuste foutjes en de urinetest.
Lees verder
Hopelijk kunnen we binnenkort weer ergens een terrasje pakken, lekker lunchen in het zonnetje. Maar voor zolang dat nog niet kan, maakte ik een lijst: Waar kan je veilig glutenvrij eten bestellen in Amersfoort?
Bijgewerkt 15 nov. 2023
Lees verderStefan Verhoeve en Ilona Punt maakten een prachtig glutenvrij en vegetarisch kookboek: Geniet Glutenvrij. Zelf zo prachtig, dat ze genomineerd werden voor de Lekker vega kookboekverkiezingen! Lees snel verder voor mijn review.
Bij mijn recensies voor kookboeken houd ik me vast aan de vragen die ik in de blogs over de kookboeken7daagse stelde.
Ja!
Het koekboek is volledig glutenvrij en vegetarisch. Daarnaast staat bij elk recept aangegeven of het ook veganistisch, melkvrij, eivrij en/of notenvrij is
Het is een prachtig boek met een harde kaft en zinnenprikkelende foto’s.
Sommige pagina’s zijn zelfs voor alleen foto’s gereserveerd!
In het kookboek staan recepten voor ontbijt, lunch, diner en dessert.
Daarnaast staan er taart- en alcoholvrije drank recepten in het boek
Ik maakte tot nu toe 2 gerechten:
Daarnaast maak ik binnenkort de vega bobotie en de quiche met boerenkool en noten.
De groene quesadilla met roomkaas en avocado is helaas niet gelukt. Maar pannenkoeken zonder ei lukken bij mij nooit, dus dat hoeft niet aan het recept te liggen. Misschien moet er binnenkort een keer iemand meekijken wat ik fout doe…
De recepten zijn geordend in ontbijt, taart, lunch & speads, dranken, soep, diner en dessert. Daarnaast staan er 2 weekmenu’s in het kookboek. Beiden niet geordend naar de seizoenen. Maar gelukkig staat achterin een register, zodat ik kan opzoeken wat ik met die pompoen uit de moestuin moet doen, of met die spruitjes uit ons groentepakket.
In de recepten wordt nauwelijks suiker gebruikt. Voor de suiker-vervangers (ahornsiroop, kokosbloemsuiker) zullen sommige mensen wel even moeten zoeken. Daarnaast wordt de gezonde cola gemaakt met de cola-plant.
Maar de overige ingrediënten kan je in bijna elke supermarkt krijgen.
Ja, bij elk recept staat een bereidingstijd en eventueel een oventijd. Het verschilt van 5 minuten (koko choco cappuccino) tot 1,5 uur (tiramisu met zelfgemaakte lange vingers)
Er staan geen verhaaltjes bij de recepten. Maar dit wordt ruimschoots goed gemaakt door de verhalen tussen de hoofdstukken door. Hierin leggen Ilona en Stefen uit hoe hun eetpatroon werkt. Ze vertellen over handige hulpjes in de keuken (keukenmachine, kruidenrek), over een huis met/zonder gluten, over de moestuin en waarom zij biologisch eten.
Ja, absoluut!
Het bevat dagelijkse recepten die ik graag wil maken. De meeste glutenvrije kookboeken zijn voornamelijk bakboeken, of bevatten recepten die je voornamelijk maakt als er bezoek komt. Geniet glutenvrij gaat echt over de alledaagse gerechten, die toch net anders zijn dan ik normaal zou maken.
Daarnaast laten ze zien dat glutenvrij en vegetarisch heel goed samen kan.
Wil je nog meer van dit soort blogs lezen? Ik beschreef nog 22 (glutenvrije) kookboeken. Een lijst vind je hier: Glutenvrije kookboeken.
Vandaag start de Week zonder vlees.
Wij eten regelmatig vegetarisch. Om jullie ook wat inspiratie te geven, plaats ik vandaag foto’s van vegetarische gerechten die wij de afgelopen weken gegeten hebben.
Coeliakie en lactose-intolerantie gaan vaak samen. Vaak is dit tijdelijk, maar soms ook niet.
Hoe komt dat? En hoe vaak komt deze combinatie voor? Ik zocht het voor je uit.
Vorig jaar kreeg ik een nieuwe collega. Ze heet ook Mirjam en eet ook (nagenoeg) geen gluten. Sterker nog, ze eet ook geen dierlijke producten en geen soja.
Regelmatig nam ze dingetjes mee die ik mocht proeven. Zoals heerlijke pittige crackertjes en lekkere dips. Toen ze vertelde dat ze een kookboek aan het schrijven was, was ik meteen geïnteresseerd. En het kookboek stelde zeker niet teleur.
Het is nu zelfs genomineerd voor de Lekker Vega Kookboekverkiezing 2020!
(Kijk op haar Instagram of haar Facebook voor een winactie)
Regelmatig maak ik een gerecht uit het boek. Hieronder vind je mijn recensie.
Bij mijn recensies voor kookboeken houd ik me vast aan de vragen die ik in de blogs over de kookboeken7daagse stelde.
Bijna…
Van de meer dan 100 recepten, bevatten er slechts 4 gluten. En deze zijn allemaal makkelijk glutenvrij te maken, met uitzondering van de dumplings.
Het boek is een paperbag, maar heeft zeker geen goedkope uitstraling. De foto’s van de gerechten zijn prachtig en de vormgeving is erg mooi.
Alle recepten zijn plantaardig, voor alle momenten van de dag.
Ik maakte tot nu toe 3 gerechten:
Daarnaast maak ik binnenkort de wortelwraps en de jackfruit taco’s (met recept voor glutenvrije taco’s).
Het eerste deel van het boek gaat over ‘de werking van het lichaam en de rol van ontgifting‘. Ik heb deze pagina’s schuin doorgelezen, want ondanks dat ik het best interessant vind, leef ik liever volgens de richtlijnen van het voedingscentrum.
Daarna kwam het gedeelte met de recepten: sapjes, smoothies, salades, soep, bijgerechten en tussendoortjes, comfort food, dips, dressings en zoets.
Achter in het boek is een lijst ingrediënten opgenomen en de recepten die daarmee gemaakt kunnen worden. Zo kan ik mijn overschot aan courgettes, sla of pompoenen goed verwerken. Of dat restje vergeten wortels.
De meeste ingrediënten kan je makkelijk in de supermarkt of de reformwinkel krijgen. Maar soms zit er een ingrediënt tussen waar je even naar moet zoeken. Zo is voor de wortelwraps (die ik binnenkort wil maken) cassavemeel nodig. Ik vond het bij de toko.
Echter, een goede juicher, blender en keukenmachine zijn geen overbodige luxe bij de meeste recepten.
Ja! De meeste recepten kosten je 5 tot 20 minuten. Een enkele duurt langer voordat ze klaar zijn.
Bijna elk recept wordt ingeleid met een tip hoe je het recept kan gebruiken of een verhaaltje hoe het recept ontstaan is. Het mooiste verhaal staat bij de wortelzalmtartaar, hoe Mirjam’s vader na zijn pensioen opeens begon te koken. Zij vormde zijn specialiteit om naar haar plantaardige versie.
Deze ga ik een keer voor mijn broer maken, die al vanaf zijn 5e vegetarisch is.
Het is een compleet ander boek dan de andere glutenvrije kookboeken.
Het zijn geen baksels of maaltijden. Maar lekkere, gezonde gerechten die je op bijna elk moment van de dag kan eten. Dus ja, het is zeker een aanvulling.
Wil je nog meer van dit soort blogs lezen? Ik beschreef nog 21 (glutenvrije) kookboeken. Een lijst vind je hier: Glutenvrije kookboeken.
Begin januari stond er een berichtje op facebook: “Is één van jouw goede voornemens om gezond te starten? Geef aan waarom jij een gezond startpakket van Lieke is vrij verdient! Deel dit met je vrienden om extra kans te maken!”
Ik reageerde: “Mijn dochter van bijna 3 (ook coeliakie, net als ikzelf) is een hele slechte ontbijter. Ik heb al veel geprobeerd (zie mijn blogpost slechte ontbijters). Misschien wordt ze met deze ‘goede start’ wel een goede ontbijter? En anders eet ik het lekker op ;-)”
En ik won! Lees hieronder wat ik van het pakket vind.
Een paar dagen later werd er het pakje van Lieke is Vrij bezorgd. Het was een heel ander pakketje dat op de bovenstaande foto. Het was een pasta-pakket. Ook goed!
Penne rigate, 4-granen fusilli, pizza en lasagna-bladen.
Maar nog een paar dagen later, kregen we nog een pakje van Lieke is Vrij!
Met nog meer producten!
Pizza, lasagna-bladen, pannenkoekenmix, cakemix en brownies.
De komende weken komen op mijn blogs zo af en toe de reviews van deze producten langs.
Te beginnen met de volgende blog (overmorgen): pannenkoekenmix.
Hier zijn ze weer: De beste glutenvrije blogs van afgelopen maand. Met deze maand o.a. een lijst van hulpverleners bij coeliakie, glutenvrije voornemens voor 2021 en 2 persoonlijke verhalen.
Er zijn artsen die gespecialiseerd zijn in coeliakie en diëtisten die gespecialiseerd zijn in coeliakie. Zij helpen je om je klachten en je glutenvrije dieet onder controle te krijgen.
Er zijn coeliakiefora met lotgenoten die je snappen en helpen, bijvoorbeeld het coeliakieforum en diverse forums op Facebook.
Maar wat nou als je er met al die hulp nog niet uit komt?
Ik maakte een lijst met coaches die gespecialiseerd zijn in coeliakie.
Op welke leeftijd is je kind zelfstandig in staat om te gaan met de vele aspecten van coeliakie. Mijn enquête werd door 80 mensen ingevuld, maar het blijkt dat de uitslag niet zo eenduidig is…
IK WORD WAKKER. PIJN IN MIJN VINGERS EN PIJN IN MIJN VOETEN. IK GA RECHTOP ZITTEN EN KOM TOT DE CONCLUSIE DAT ADEMHALEN OOK ZEER DOET. EEN GLUTENFOUT, BEDENK IK ME ONMIDDELLIJK
Ik blijf het bijzonder vinden dat bijna iedereen anders reageert op een glutenfout, en dat het ook elke keer anders kan zijn. Lees hier hoe ik meestal reageer op een glutenfout.
Net als bij een glutenfout, is ook het verhaal tot een eventuele diagnose bij iedereen anders. Ik vind het elke keer weer interessant om te lezen. Zo ook dit verhaal van Jessica, waarin ze verteld dat ze al van baby af aan last heeft van bepaalde voedingsstoffen.
Lees hier mijn verhaal, en hier het verhaal van mijn dochter Mirthe.
Elk jaar in de kerstvakantie zitten wij vlak voor het eten op de bank. CupCakeCup is dan op tv en dat willen we absoluut niet missen!
Dit jaar was het extra leuk: Een van de deelnemers heeft coeliakie.
We spraken af met Lizet en haar moeder op de hei bij Hilversum en vroegen haar de oren van het hoofd ;-).
Hebben jullie ook glutenvrije voornemens? Ik heb er voor komend jaar wel 17!
Ik heb ze verdeeld in voornemens voor mijn blog, voornemens voor bezoek aan (glutenvrije) horeca en winkels en overige glutenvrije voornemens.
Marit kijkt terug op thuiswerken, ommetjes, uit eten en de groei van haar blog.
Daarnaast kijkt ze vooruit naar 2021.
Wat hadden we heerlijke, onbezorgde, relaxte dagen.
Even niet de onmogelijke combinatie thuiswerk/thuisschool, niet ‘mama, mama, mama‘, even helemaal niets. Alleen wij tweeën, de prachtige duinen om de hoek en de lieve zorg van Irma.
Ik volg B&B La Hortensia sinds Irma in september 2018 op de Facebook-groep Coeliakie/glutenvrij een berichtje plaatste:
ERGENS VOORJAAR 2019 WIL IK EEN BED EN BREAKFAST BEGINNEN VOOR MENSEN MET COELIAKIE/GLUTENINTOLERANTIE. WAT MISSEN JULLIE NOU VOORAL ALS JE ERGENS VERBLIJFT?
Ik antwoordde: “Op zo’n mooie locatie: Een fiets inbegrepen in de prijs. Om de omgeving te verkennen: crossen door de duinen, lunchen bij Sea You, dineren in Haarlem en uitwaaien aan zee.
Daarnaast zou ik een ontbijtbuffet erg fijn vinden. Zelf kiezen wat ik wil eten (zonder kans op kruisbesmetting).“
En afgelopen week was het dus eindelijk zo ver: 2 nachten bij B&B La Hortensia. Door de corona-maatregelen en het slechte weer was het anders dan ik me 2,5 jaar geleden voorstelde. Maar zeker niet minder fijn!
Irma en haar man hebben een tuinhuis aan hun ‘pianokamer’ gebouwd. En hierin is de B&B gelegen, van alle gemakken voorzien. Toen we aankwamen in de B&B stond daar een (glutenvrij) welkompakket voor ons klaar. We bespraken (op gepaste afstand) met Irma hoe fijn en onbezorgd het is om bij iemand te komen die ook coeliakie heeft. Daar zit alles ‘in de vingers’. Hoe anderen ook hun best doen, een foutje is snel gemaakt.
Dit tuinhuis ligt op een paar minuten lopen van station Santpoort-Noord. Vanaf daar ben je in 10 minuten in Haarlem, in 30 minuten in Amsterdam, of in 34 minuten in Alkmaar.
Ik bladerde de map met tips en dacht: ‘Wat heerlijk dat nu alles dicht is, dat we niets kunnen doen‘.
Het tuinhuis ligt ook op 15 minuten lopen van de Kennemerduinen.
Of op 4 minuten fietsen, want die zijn inbegrepen bij de overnachtingsprijs!
De eerste dag gingen wij met de auto naar het strand van IJmuiden. We wandelden over het strand naar de pier. Een lekkere wandeling, lekker alle beslommeringen van thuis uit mijn hoofd waaien.
Terwijl we terug naar de auto liepen, kreeg ik een whats-appje van Irma: “Ik heb courgettesoep met gebakken spekjes gemaakt. Hebben jullie daar zin in dan breng ik een kommetje.“
Het was de lekkerste courgettesoep die ik ooit heb gegeten!
(Irma, mag ik het recept?)
De rest van ons diner hadden we meegenomen van thuis en warmden we op in de magnetron. Maar als je wilt, kan je ook ter plekke een (simpele) maaltijd maken.
De volgende ochtend werden we verrast door een fantastisch, uitgebreid ontbijt!
Warme broodjes (voor ieder een apart mandje), fruit, eitje, sapje en nog veel meer!
Wat we niet op aten, mochten we mee nemen voor de lunch en aten we op tijdens onze heerlijke lange wandeling in de duinen.
Aan het einde van de middag reden we met de auto naar restaurant Sea You.
Voor het eerst deze dagen vond ik het jammer dat we in een lockdown zitten. Want wat had ik graag daar in het restaurant gegeten, wat een fantastisch uitzicht! En: Ze zijn gespecialiseerd in glutenvrij!
Wij haalden spareribs en sliptong en namen het mee naar ons huisje om daar op te eten. Als toetje namen we nog een brownie mee. Tjonge, wat was die lekker!!!
En toen was ons verblijf al weer bijna afgelopen. Dochterlief appte al: “Hoe laat zijn jullie thuis? Ik mis jullie.“
Gelukkig mochten wij nog een keer genieten van het heerlijke, onbezorgde ontbijt.
Irma, dank je wel voor het heerlijke, onbezorgde verblijf!
Klein geluk, ontbijt & lunch, volledig glutenvrij. Wij waren van plan hier langs te gaan, maar omdat het ontbijt van La Hortensia zo overvloedig was, zijn we daar niet aan toe gekomen.
Vlak voor mijn vertrek had ik contact met Visspecialist De Dolfijn: “Wanneer je de kibbeling besteld wordt het gebakken in nieuwe olie zonder dat er iets in gebakken is met glutenvrije bloem u kunt dat dan ophalen wanneer het u uit komt. Op deze manier doen we dit voor meerdere klanten . Dit is voor als u een heftige allergie heeft is de allergie wat minder kunt u kibbeling halen in glutenvrij beslag gebakken maar dan in olie waar ook de gewone in gebakken is. Dit kan in Haarlem en in IJmuiden.”
Telefoon 0622486641 voor IJmuiden
Telefoon 0651534428 voor Haarlem
Een aantal ijssalons in de buurt verkopen IJs met Glutenvrij Hoorntje.
Wil jij wel naar Haarlem? Kijk eens bij Glutenvrije mama voor tips.
Wil jij wel naar Amsterdam? Kijk eens bij Glutenfree Amsterdam voor tips.
Deze blog is niet gesponsord. B&B La Hortensia en Sea You hebben mij op geen enkele manier een vergoeding gegeven voor deze blog. Ik ben uit mijzelf zo enthousiast!
Wil je nog meer van dit soort blogs lezen? Lees dan vooral ook eens over ons verblijf bij B&B Dalauro in Zuid-Limburg (hun zoon heeft coeliakie) en mijn lijst met accommodaties waar je als coeliaak extra verwend wordt.
In het Glutenvrij magazine stond een Amerikaans onderzoek: Op welke leeftijd is je kind zelfstandig in staat om te gaan met de vele aspecten van coeliakie. Ik vond de leeftijden meestal erg hoog (en soms erg laag). Daarom maakte ik een enquête over Nederlandse kinderen. De enquête werd door 80 mensen ingevuld, maar het blijkt dat de uitslag niet zo eenduidig is…
Voor mijn enquête heb ik de vragen uit het Glutenvrije magazine grotendeels over genomen. Uit de reacties op Facebook die ik kreeg, en een gesprek dat ik met Saskia voerde, blijkt dat ik de vraagstelling anders had moeten formuleren. Of er voorbeelden bij had moeten zetten. De vragen (en daarbij de antwoorden) waren niet eenduidig.
Maar omdat er toen al veel reacties op de enquête waren, heb ik de vragen niet meer veranderd.
ANNA: IK VRAAG ME AF OF DIT ONDERZOEK REKENING HOUDT MET LEEFTIJD VAN DIAGNOSE. WANT DAT KAN DE GEMIDDELDE LEEFTIJD ERG SCHEEF TREKKEN.
Nee, daar is in mijn enquête geen rekening mee gehouden.
Tenslotte spelen er nog vele andere factoren mee die niet direct met de leeftijd te maken heeft. Is het kind opgegroeid met glutenvrij, of pas op latere leeftijd mee in aanraking gekomen? Hoe assertief is het kind? Hoe zelfstandig is het kind? Wat voor voorbeeld krijgt het kind van de ouders?
Hoe dan ook, de resultaten van deze enquête zijn (zoals ik al verwacht had) heel anders dan die resultaten van het Amerikaanse onderzoek.
NAOMI: PERSOONLIJK DENK IK DAT NEDERLANDSE KINDEREN ZELFSTANDIGER ZIJN DAN AMERIKAANSE KINDEREN.
IK: DAT DENK IK OOK! AL VIND IK 11 JAAR ERG VROEG VOOR IN STAAT OM IN EEN RESTAURANT TE INFORMEREN NAAR DE MANIER WAAROP HET VOEDSEL WORDT BEREID. OOK VEEL VOLWASSEN HEBBEN DAAR MOEITE MEE.
EN WAT DENK JE VAN EEN BUITENLANDSE REIS VOORBEREIDEN?
14 A 15 JAAR?? VIND IK SOWIESO ERG VROEG, OOK ZONDER COELIAKIE.
Wanneer is je kind oud genoeg om het glutenvrije symbool te herkennen?
AMANDA: IK HEB HET INGEVULD, VEEL ANTWOORDEN ZIJN VOOR ONZE DOCHTER VAN TOEPASSING OP DE LEEFTIJD DAT COELIAKIE WERD ONTDEKT, DUS ALS HET EERDER WAS ONTDEKT, ZOU ZE BIJVOORBEELD CROSSED GRAIN LOGO EERDER HEBBEN ERKEND. DE VRAAG WANNEER COELIAKIE ONTDEKT IS VIND IK EEN ESSENTIËLE VRAAG.
Volgens het Amerikaanse onderzoek is dit bij 8 jaar oud.
Zoals Saskia terecht opmerkte, is dit natuurlijk totaal afhankelijk van de situatie.
Mijn dochter had op het kinderdagverblijf een plekje waarvan iedereen wist: Dit is van Mirthe, daar mogen wij niet aan komen.
Dat is totaal iets anders dan voor jezelf op kunnen komen als de kruimels in het rond vliegen…
Volgens het Amerikaanse onderzoek kan een kind vanaf 8 jaar eten in een ruimte waar ook gluten gegeten worden.
EVA: O JEE, ALS ZE NIET VEILIG IN DEZELFDE RUIMTE KUNNEN ETEN ALS NIET-PATIENTEN TOT ZE 8 JAAR ZIJN, WORDT KINDEROPVANG, PEUTERSPEELZAAL EN SCHOOL WEL INGEWIKKELD?
Als 3-jarige vroeg Mirthe al of iets glutenvrij was. Of wordt er iets anders bedoeld met “vragen of iets veilig gegeten kan worden.“?
AN: MIJN ZOONTJE EET GLUTENVRIJ SINDS HIJ 1,5 JAAR IS, MOMENTEEL IS HIJ 6,5 JAAR EN HIJ WEET GOED WAT WEL EN NIET KAN EN ALS HIJ NIET ZEKER IS, VRAAGT HIJ HET WEL, ZELFS AAN VREEMDE (BIJV. IN DE WINKEL).
Volgens het Amerikaanse onderzoek is dit bij 7 jaar.
Wanneer kan je kind het etiket lezen en constateren of iets glutenvrij is?
Etiketten lezen is best moeilijk. Wanneer is het ingestudeerd en wanneer is het echt weten, echt snappen? Zelfs veel volwassenen hebben nog moeite met het lezen van etiketten.
Deze vraag stond niet in het Amerikaanse onderzoek.
MARJOLEIN: PUNTEN 1, 2, 3 EN 5 KAN MIJN DOCHTER VAN 4 AL (EN AL BEST EEN TIJDJE OOK). IK DENK PERSOONLIJK DAT HET HEEL ERG AFHANGT VAN ZOWEL HET KIND ALS DE OPVOEDING VAN DE OUDERS… IK NEEM ALLE LEEFTIJDEN MAAR MET EEN KORRELTJE ZOUT 😉
Volgens het Amerikaanse onderzoek is dit bij 7 jaar.
Deze vraag is multi interpretabel.
Mirthe kan heel goed vertellen wat er gebeurd als ze gluten binnen krijgt. (Overgeven, moe, geen honger/veel honger + darmen gaan kapot). Maar op het moment suprême voelt ze zich alleen maar heel naar en kan ze alleen maar huilen. Ze kan niet aangeven dat ze gaat overgeven.
Daarnaast is het ook afhankelijk van het effect wat het kind heeft. En het effect kan in de loop van de jaren ook veranderen…
Volgens het Amerikaanse onderzoek is dit 8 jaar.
Volgens het Amerikaanse onderzoek is dit met 9 jaar oud.
JESSY: VIND DE LEEFTIJDEN HARTSTIKKE HOOG DIE WORDEN GENOEMD. DIT JAAR (8JR) HEB IK ZELF GEEN GESPREK/MAIL/BRIEF MET DE NIEUWE JUF GEHOUDEN/GEDEELD. ZE GING HET ZELF UITLEGGEN EN KAN DAT OOK PRIMA ZELF. MET 3 JR VROEG ZE BIJ ALLES WAT ZE KREEG OF HET WEL GLUTENVRIJ WAS. MAAR IK HEB WEL EEN MONDIGE EN ASSERTIEVE DAME GETROFFEN. DENK DAT DAT WEL VEEL HELPT.
Misschien was een betere vraag geweest: Wanneer kan je kind goed een spreekbeurt houden over coeliakie?
SIMONE: IK DENK OOK ECHT AFHANKELIJK HOE JE KIND IS. WAS HET ASSERTIEF OF EERDER VERLEGEN? DAT MAAKT TOCH UIT OF JE DOOR DURFT TE VRAGEN ALS KIND. TROUWENS ALS VOLWASSENE OOK
Volgens het Amerikaanse onderzoek is dit met 11 jaar.
Gaat dit om een dagje dierentuin, waarbij je eten mee neemt voor die dag? Of om een meerdaagse reis waarbij van te voren dingen uitgezocht moeten worden, tijdens de reis navraag gedaan moet worden en vaak geïmproviseerd moet worden? Ik was niet duidelijk in deze vraag…
Het Amerikaanse onderzoek maakt verschil in een binnenlandse reis (13 jaar) en een buitenlandse reis (14 jaar). Beide leeftijden vind ik überhaupt erg jong, ook als je geen rekening hoeft te houden met glutenvrij.
Bij een uitje (naar de dierentuin bijvoorbeeld) ben ik het helemaal eens met de respondenten van mijn enquête. Ik denk dat de meeste kinderen dat met 12-14 jaar heel goed kunnen.
Dank je wel Saskia voor het doornemen van de enquête, waardoor ik extra besefte dat de uitslagen van deze enquête niet eenduidig zijn. Dank je wel iedereen die de enquête heeft ingevuld en/of die een reactie heeft gegeven.
Wil je meer lezen? Lees eens Hoe voed je je kind zo op dat coeliakie zijn leven niet overheerst, maar dat het ook niet gebagatelliseerd wordt? Een lijst met 11 tips.
