Deze zomervakantie gaan wij kamperen in Tsjechie. En net zoals voorgaande jaren, oriënteer ik me goed op de glutenvrije mogelijkheden in de buurt (Zie Glutenvrij Walcheren en Glutenvrij Brabant, Glutenvrij Terschelling en Glutenvrij Luxemburg). Lees hieronder hoe ik dat aanpakte en welke adresjes ik mee neem in mijn tas.
In eerste instantie leek er in Tsjechie weinig mogelijk. Maar bij nader onderzoek valt het heel erg mee. Er zijn zelfs een aantal volledig glutenvrije restaurants!

Deze foto is van de vorige keer dat ik in Tsjechie was: op interrail in 1995
Ik was toen nog niet glutenvrij

Hoe zoeken?

Wij gaan ‘op de bonnevooi’. Ik heb dus nog geen idee naar welke camping we gaan.
We gaan in ieder geval een dagje naar Praag. Gelukkig is daar genoeg over te vinden.

In eerste instantie ging ik zoeken op de diverse coeliakie-forums, op verhalen over Tsjechië op de site van de NCV en op Nederlandse blogs. Daar kwam uit dat er in Tsjechie weinig glutenvrij te vinden is. Niet erg, wij kunnen prima een aantal weken leven op van nature glutenvrije artikelen: yoghurt, fruit, een eitje, kaas, een salade of een restje avondeten zijn ook prima als ontbijt of lunch. En bijna overal ter wereld kan je wel rijstwafels vinden.
– Kijk hoe wij ​glutenvrij kamperen aanpakken, een vak apart  –

Maar toen ging ik verder zoeken. Via de Asoociation of European Coeliac Sociaties kwam ik op de site van de Tsjechische coeliakie-vereniging. En hieruit bleek dat Tsjechie de laatste jaren heel coeliakie-vriendelijk is geworden. En dat er zelfs een aantal volledig glutenvrije restaurants in Tsjechie zijn!

Tenslotte kon ik nog google-en op Glutenvrij Tsjechie (lepku česky) of naar Tsjechische, glutenvrije bloggers (bezlepkové blogeři). Maar ik had ondertussen al zo veel adresjes, dat dat niet meer nodig was.
Al deze adresjes markeer ik op een uitgeprint kaartje, inclusies openingstijden (Tip van Miss Glutenvrij).

Dieetpasje

Maar nog belangrijker dan adresjes waar je glutenvrij kan eten, zijn dieetpasjes.
Zo kan ik zelf lezen hoe de glutenbevattende ingredienten in het Tsjechisch heten (handig bij het boodschappen doen), maar ook als we naar een restaurant gaan kan ik het laten lezen.

Ik heb de ervaring dat de kok het erg fijn vind als hij het pasje (tijdelijk) mag houden. En dat we beiden soms vergeten om het terug te geven/vragen. Een paar extra pasjes is dus echt geen overbodige luxe!

Dieetpasjes en -vertalingen kan je vinden op:

• https://www.glutenvrij.nl/webwinkel/dieetpasjes

• https://www.glutenvrij.nl/webwinkel/dieetvertalingen
• http://www.celiactravel.com/cards/czech/

Glutenvrije adresjes in Praag

Bron foto

Al riso

Volledig glutenvrij restaurant.

Adres: Betlémské nám. 11/259, Praha 1
Openingstijden: 11 AM – 11 PM (Mon-Sun)

Svejk Restaurant U Karla

Traditionele keuken met een glutenvrij menu. Hierop staan veel Tsjechische gerechten die normaal vol gluten zitten, zoals dumplings, schnitzel en appel strudel.

Adres: Křemencova 7, Prague 1
Tramhalte No.14 “Myslíkova”

Bron en review: The happy coeliac
Ook wij aten er tijdens ons dagje Praag. Lees verder op: Bez Lupku: glutenvrije paradijsjes in Praag

Café Coffeepark

Glutenvrije snacks, desserts, quiche en soep. En daarnaast pannenkoeken, wafels en verschillende soorten toast.

vlak bij park Riegrovi Sandy
Adres: Chopinova 1556/6
Metro A, station Jiřího z Poděbrad, 5min lopen

Open van 8:00/9:00 tot 20:00 uur

Glutenvrije pasta bij Pasta Krusta

Adres: Vodickova 15, Prague 1

Rastaurant Uhelna

Een restaurant gecombineerd met een Club.
Zij zijn gespecialiseerd in glutenvrij.

Adres: Štefánikova, 18/25, 150 00, Praha 5
Metro B station Andel, richting Újezd (5 min lopen)

Mc Donalds

Bij deze vestigingen kan je een glutenvrije hamburger krijgen (kijk wel even voor de zekerheid of het vinkje bij Resturace nove generace aan staan)
Ik kan niet vinden of de frietjes ook glutenvrij zijn.

Babiccina spiz Glutenvrije bakker

Inge: “Die muffins daar <3 ”

Glutenvrije adresjes in de rest van het land

Glutenvrij restaurant Dobromysl in Olomouc

Adres: 1. máje 829/10,779 00 Olomouc

Glutenvrij restaurant Secrets in České Budějovice

Adres:  nám. Přemysla Ot. II 32, České Budějovice

Openingstijden:

• Maandag – 9:00-10:00
• Dinsdag – 9:00-10:00
• Woensdag – 9:00-11:00
• Donderdag – 9:00-11:00
• Vrijdag – 9:00-01:00
• Zaterdag – 9:00-01:00
• Zondag – Gesloten

Overige Secret of raw vestigingen

Raw en volledig glutenvrij

• Secret of raw Brno – patisserie en restaurant – Lidická 63c, Brno
• Secret of raw Jihlava – patisserie – Škrétova 2 (vchod z Husovy), Jihlava
• Secret of raw Ostrava – patisserie – Jantarová 13 (vedle OC Karolina), Ostrava
  ​

Glutenvrije pizza

Een mooie website waar duidelijk per streek wordt aangegeven bij welke restaurants je glutenvrije pizza’s kan bestellen!

Globus supermarkten

In de restaurants van de Globus supermarkten kan je een glutenvrije maaltijd krijgen

En meer!

En er zijn nog veel meer restaurantjes waar je goed glutenvrij kan eten. Je kan een lijst vinden op de site van de Tsjechische coeliakie vereniging: Osvedcene restaurace (goede restaurants).
Je kan zelfs een kaart van deze restaurants vinden!

Supermarkten

In de meeste supermarkt-ketens kan je glutenvrije voeding krijgen. Bijvoorbeeld Globus, Albert, Tesco, Bill en Kaufland.
De producten staan in de schappen bij de biologische- en dieetvoeding.

Daarnaast zijn glutenvrije artikelen (net als bij ons) bij natuurvoedingswinkels te krijgen.
En ook drogisterij DM heeft een assortiment glutenvrije voeding.
Tenslotte is er een gigantische lijst met internetwinkels. Zie deze lijst van de Tsjechische coeliakie vereniging.

Veel mensen eten glutenvrij, terwijl ze geen (diagnose) coeliakie hebben.
Waarom eten ze glutenvrij? Waarom volgen ze zo’n lastig dieet? Ik startte een serie portretten.

Vandaag het laatste portret. In 2015 is glutensensitiviteit vastgesteld bij Rianne. Op haar blog Doe mij glutenvrij lees je meer over wat deze aandoening precies is en hoe de diagnose glutensensitiviteit wordt vastgesteld. Ook vertelt ze meer over haar ervaringen met een overgevoeligheid voor gluten.

Sinds wanneer eet jij glutenvrij?

Ik eet officieel glutenvrij sinds oktober 2015. Toen is bij mij glutensensitiviteit vastgesteld en heb ik geen gluten meer gegeten. Vanwege jarenlange buikklachten ben ik februari 2015 ben ik voor het eerst glutenvrij gaan eten. Dit beviel erg goed (mijn klachten verdwenen), maar ik wilde toch graag een officiele diagnose en om coeliakie uit te sluiten en tegelijkertijd glutensensitiviteit vast te stellen, heb ik in de zomer van 2015 een zogenaamde gluten challenge gedaan. Hierbij moest ik onder begeleiding 3 maanden lang elke dag 30 gram gluten naar binnen werken. Na die periode kreeg ik mijn diagnose en toen ben ik definitief gestopt met gluten.

Waarom ben je glutenvrij gaan eten?

Ik ben glutenvrij gaan eten omdat ik glutensensitiviteit heb. Glutensensitiviteit wordt ook wel Non-celiac gluten sensitivity (NCGS) of een glutenovergevoeligheid genoemd. Het is een aandoening waarbij je geen coeliakie hebt, maar wel allerlei klachten krijgt na het eten van gluten. Op mijn website lees je meer over glutensensitiviteit. 

Eet je volledig glutenvrij?

Ja, sinds mijn diagnose heb ik geen gluten meer gegeten. Simpelweg omdat ik er last van krijg wanneer ik dat wel doe. Heel soms maak ik weleens een foutje en krijg ik toch gluten binnen. Dan merk ik dat meteen.

Heb je een coeliakie test gedaan, bloedtest of ook biopt?

Om coeliakie uit te sluiten heb ik zowel een bloedtest als een biopt gedaan.

Wat is de reactie als je gluten binnen krijgt?

Wanneer ik gluten eet, krijg ik heel erg buikpijn. Mijn buik zwelt op en ik voel mij heel erg opgeblazen. Zo erg dat ik mij soms ook benauwd voel en last krijg van mijn borst. Ook krijg ik last van mijn maag en soms word ik misselijk. Ik kan maar beter dicht in de buurt van een toilet zijn.

Ik denk dat glutenvrij eten slechts voor een kleine groep mensen nuttig of noodzakelijk is. Hoe denk jij hier over en waarom?

Dat denk ik ook. Ik denk dat je alleen glutenvrij moet eten wanneer je een diagnose hebt. Wanneer je dus óf coeliakie hebt óf glutensensitiviteit. Maargoed aan de andere kant vind ik ook dat iedereen het lekker zelf moet weten. Als iemand zich beter voelt met een glutenvrij dieet, waarom niet? Wie zijn wij dan om te bepalen dat hij/zij dat niet moet doen? Overigens ben ik ook van mening dat je een glutenvrij dieet niet voor de lol volgt. Er komt heel wat bij kijken en het lijkt mij niet dat je dat zonder reden doet.

Heb je verder nog aanvullingen?

Naast een overgevoeligheid voor gluten kan ik ook niet tegen melkeiwitten. Tijdens een allergietest is vastgesteld dat ik ook hier niet goed op reageer. Daarom vermijd ik zowel gluten als melk.

---

Heel erg bedankt voor je bijdrage Rianne!
Waarom je glutenvrij moet blijven eten totdat de diagnose coeliakie is uitgesloten, kan je lezen op mijn blogpost Glutenvrij eten zonder diagnose.

Veel mensen eten glutenvrij, terwijl ze geen (diagnose) coeliakie hebben.
Waarom eten ze glutenvrij? Waarom volgen ze zo’n lastig dieet? Ik startte een serie portretten.
Vandaag Karin, die glutenvrij eet omdat ze veel buikklachten had.

Sinds wanneer eet jij glutenvrij?

Ik eet sinds oktober 2016 zo goed als glutenvrij.

Waarom ben je glutenvrij gaan eten?

Ik heb mijn hele leven al buikklachten en ben sinds 2012 erachter dat dit komt doordat ik lactose en tarwe niet goed verteer. Ik ben sindsdien dit gaan vermijden, evenals suiker in mijn voeding. Dit ook om van candida af te komen.

De klachten namen inderdaad grotendeels af, maar klachtenvrij ben ik niet geweest. In oktober 2016 ben ik gestart met de opleiding Trainer Hormoonfactor, als verdieping op mijn opleiding tot natuurvoedingsadviseur. Het leek me de moeite waard om te proberen wat glutenvrij met mij zou doen.

Eet je volledig glutenvrij?

Sinds oktober eet ik dus zo goed als glutenvrij. De dagen dat ik glutenvrij eet heb ik aanzienlijk minder last van buikklachten dan de dagen dat ik toch gluten binnenkrijg (omdat ik bv bij iemand blijf eten). Ik merk dus wel verschil.

Heb je een coeliakie test gedaan, bloedtest of ook biopt?

Ik ben in het verleden ook bij een MDL arts geweest die me ook heeft getest op coeliakie, wat ik volgens de test niet bleek te hebben (bloedtest).

Wat is de reactie als je gluten binnen krijgt?

Als ik gluten binnenkrijg dan krijg ik last van een opgeblazen buik en buikkrampen, soms tot diarree toe.

Ik denk dat glutenvrij eten slechts voor een kleine groep mensen nuttig of noodzakelijk is. Hoe denk jij hier over en waarom?

Voor mensen die coeliakie hebben is het noodzakelijk om glutenvrij te eten, daar ben ik het zeker mee eens. Er is echter ook een groep mensen die glutensensitief zijn, die er dus niet met een allergische reactie op reageren, maar wel klachten krijgen. Wanneer je dan merkt, net als ik, dat glutenvrij eten wel klachtenverlichting oplevert is dat zeker een motivatie om dat te blijven doen. Dus bij je vraag is het noodzakelijk? Nee, dat is het niet voor de groep glutensensitieve mensen, ze krijgen er geen allergische reactie van immers. Echter de klachten kunnen wel dusdanig zijn dat je er last van  hebt in je dagelijkse functioneren (ik kon soms alleen maar op de bank liggen van de buikpijn), dus dan vind ik het wel goed dat er steeds meer alternatieven op de markt zijn om gluten te vermijden.

---

Dank je wel Karin voor je verhaal. Fijn dat jij je beter voelt door het glutenvrije dieet!

Jammer dat je geen biopt hebt gekregen voordat je glutenvrij ging eten. 15% van de volwassen coeliakie-patienten heeft geen antistoffen in hun bloed, maar wel coeliakie. Overigens hebben veel mensen met coeliakie ook niet meteen een reactie van gluten. Het is immers geen allergie, maar een auto-immuunziekte.