Vorig jaar begon ik bij te houden waar wij uit eten gaan. Omdat er een tijd was dat ik nauwelijks uit eten durfde. Omdat ik nu stiekem toch best vaak buiten de deur eet. Omdat ik anderen ook wil inspireren om je niet tegen te laten houden!
De eerste helft van dit jaar gingen we 23 keer uit eten (en werden geen enkele keer ziek!).
Verrot lekker, van Christian Weij. Bijna in 1 ruk las ik dit boek uit. Het leest als een trein! En daarnaast liep het water me in de mond.
Vorig jaar volgde ik een workshop fermenteren. Een leuke manier om overtollige groentes te verwerken en heerlijke zuurkool te maken! Sindsdien is mijn interesse gewekt. En nu het nieuw moestuin seizoen is begonnen, wilde ik meer weten en bestelde dit boek.
Bij het beschrijven van dit boek volg ik dezelfde vragen als bij mijn andere kookboek-recensies:
a. Is het een volledig glutenvrij kookboek?
Nee. Maar veruit de meeste recepten in het kookboek zijn wel glutenvrij. Van de ca. 138 recepten zijn er slechts ca. 10 met gluten.
b. Wat is de uitstraling van het boek?
Een lekker dik boek met een harde kaft en prachtige foto’s.
c. Wat voor recepten staan er in het boek?
Recepten om te eten te fermenteren en ze zo langer houdbaar en/of lekkerder te maken.
Het grappige is: Voor de remake van deze blogpost kijk ik naar hele andere recepten dan ik de eerste keer deed toen ik dit boek door las. Ander seizoen! – Begin juli verdwenen door een verkeerde backup 7 leuke blogs van mijn site. De zomervakantie nam ik de tijd om ze opnieuw te schrijven. –
In eerste instantie maakte ik:
Selleriesalade (helaas geen foto van);
Kimchi, gebaseerd op het recept uit Verrot lekkerhangop, wei en gekookte haver
Daarnaast ga ik misschien nog maken: Klassieke zoute snijbonen, venkelsalade, appelcider, kiwimosterd (van de vele kilo’s kiwi’s uit onze achtertuin), Farinata di ceci (een platbrood van kikkererwtenmeel), dosa’s (pannenkoekjes van rode linzen) en geitenkaasjes!
d. Hoe zijn de recepten geordend? Ik houd van koken met de seizoenen. Is dat goed te doen?
De recepten zijn verdeeld over de hoofdstukken Groente, Fruit, Kruiden en specerijen, Noten zaden en peulvruchten, granen, zuivel en tot slot vlees, vis en eieren. Ze geordend op hoofdingrediënt zoals pompoen, citroen, koriander. Hiervoor is voor mij goed op te zoeken waar ik het boek voornamelijk voor gebruik: Het langer houdbaar maken van hoofdingrediënten als ik die in overvloed heb uit de tuin of het groentepakket. Perfect koken met de seizoenen dus!
Wat ik wel mis, is de samenhang tussen de recepten. Bijvoorbeeld: Regelmatig wordt wei gebruikt, maar alleen in het recept Aardbeienyoghurtsoda met basilicum (blz. 98) en bij de recepten voor kaas (vanaf blz. 246) wordt uitgelegd hoe je dit maakt. Het restproduct van wei maken is hangop, een heerlijk toetje! Maar dat wordt helaas niet genoemd. Wel labne (blz. 263), wat je van hangop kan maken. En ricotta (blz. 264) wat je van de overgebleven wei kan maken (terwijl het bij de recepten voor kaas wordt weggegooid…). Ander voorbeeld: het sap van de zuurkool wordt bij een aantal recepten gebruikt als fermentatie starter. Maar bij het recept voor zuurkool (blz 88) staat niet dat je het moet bewaren voor bv gefermenteerde aardappels uit de oven (blz. 21).
d. Zijn de recepten goed te maken, de ingrediënten makkelijk te krijgen?
De meeste ingrediënten zijn gewoon in de supermarkt te koop. Maar als je bijvoorbeeld kaas wil maken, zal je toch op zoek moeten naar stremsel.
e. Staat er een bereidingstijd bij de recepten?
Nee. Er staat wel bij hoe lang het duurt voordat het product klaar is (bijvoorbeeld bij zuurkool minimaal 6 weken laten staan), maar niet hoe lang de bereiding duurt.
f. Is dit een aanvulling op de (glutenvrije) kookboeken die er al zijn?
Er zijn vast meer boeken over fermenteren, maar die ken ik niet. Wel vind ik dit een fantastisch boek, een kookboek zoals die voor mij hoort te zijn…
h. Staan er verhaaltjes in het boek?
En dat (een kookboek zoals die voor mij hoort te zijn) heeft grotendeels te maken met de verhaaltjes! Ik vind het leuk om te lezen waar een recept vandaan komt, hoe het ontstaan is. Achtergrond informatie, maar ook een leuk verhaaltje van de schrijver, zoals bij het recept voor creme fraîche: “Daar zaten we dan onder de luifel van onze tent. Ingepakt in een dikke jas en een warme trui. (…) Toch zagen Petra – mijn vriendin – en ik de zon schijnen: …” Hoe dit af loopt, moet je zelf maar lezen in het boek!
Buikpijn is het vaakst voorkomende symptoom van coeliakie. Het is ook 1 van de klachten die soms blijft na je al een tijd glutenvrij eet. Soms komt dat door obstipatie (mede vanwege te weinig vezels in glutenvrije voeding), soms komt dat door iets anders. Een van de dingen om er achter te komen is het bijhouden van een poep- en buikpijndagboek.
Ik ken Emmelou al langer. Ik volg haar website Bakers and Fakers al (haast) sinds het begin en ontmoette haar een paar keer tijdens de coeliakiemaand. Ik ben fan van de prachtige foto’s die op de website staan en probeer zo af en toe een recept. Ik wist dat ze bezig was met een kookboek en vond het erg leuk toen ze mij vroeg of ik een exemplaar wilde ontvangen voor een recensie! De afgelopen weken maakte ik 3 gerechten uit haar boek en at ik eindelijk eens lekker glutenvrij ….
… roggebrood! Ik had nooit verwacht dat ik nog roggebrood zou eten na de diagnose. Ik miste het: Een lekkere plak roggebrood met kaas, of met de nieuwe haring. Maar Emmelou is het gelukt!
Bij mijn recensie houd ik me vast aan de vragen die ik in de blogs over de kookboeken7daagse stelde:
a. Is het een volledig glutenvrij kookboek?
Ja! Emmelou heeft zelf ook coeliakie en goochelt met ingrediënten om lekkere glutenvrije baksels te maken. Zoals het roggebrood dat ik al eerder noemde. Aan het begin van het boek legt ze uit wat glutenvrij is, en wat coeliakie is, ze geeft een lijst van de meest gebruikte melen zonder gluten en 2 fijne pagina’s met trucjes om glutenvrije baksels tot een succes te maken. Emmelou geeft ook alternatieven voor lactosevrij en vegan.
b. Wat is de uitstraling van het boek?
Het is een boek met een harde kaft, en prachtige foto’s in de stijl van haar website: Donkere achtergrond en gerechten waar het water je van in de mond loopt. Helaas staat niet bij elk recept een foto, maar mijn verbeeldingskracht is voldoende om dat er zelf bij te denken.
c. Wat voor recepten staan er in het boek?
Er staan heel veel bak-recepten in het boek: Ierse sodabroodscones, spinazie fetta broodjes, truffels van cranberry’s en rode wijn en natuurlijk die croissants die op de voorkant van het boek staan.
Ik maakte 3 recepten:
faux roggebroodPolentataart met frambozenglutenvrije donuts
Maar de donuts bleken van de site, niet uit het boek… In het boek staan 2 recepten voor donuts: healthy donuts en donut holes. De donut holes heeft hetzelfde recept als op de site en gaat over het frituren van het middelste rondje van de donuts. Zoals je op de foto links onder kan zien, had ik dat per ongeluk al gedaan ;-). Het donut-deeg was niet goed gerezen en daarom waren de donuts niet echt gelukt. Ik denk dat ik de melk wat te warm heb gemaakt, waardoor de gist niet goed zijn werk kon doen…
d. Hoe zijn de recepten geordend? Ik houd van koken met de seizoenen. Is dat goed te doen?
Het is een bakboek, geen kookboek, daarom is deze vraag over de seizoenen iets minder van belang. Er staan een paar seizoens-recepten in het boek. Zoals pompoencake, goedgevulde speculaas en claufourtis met zoete pruimen. Maar de rest van de recepten is het hele jaar te maken en heb je niet speciaal seizoensproducten voor nodig.
De recepten zijn geordend in Brood en ontbijt, Lunch en hartig, Zoet en koekjes en Cake en taartjes.
d. Zijn de recepten goed te maken, de ingrediënten makkelijk te krijgen?
Xanthaangom, ahornsiroop, medjoul-dadels, gecondenseerde melk … Het zijn geen ingrediënten die in een gemiddeld keukenkastje staan. Maar iedereen die wel eens vaker glutenvrij bakt, heeft er waarschijnlijk wel eens van gehoord en heeft het misschien zelfs op voorraad.
Ik vond de recepten goed te maken, duidelijk uitgelegd. Maar het huzarenstukje moet nog komen: Zullen de croissants lukken?
e. Staat er een bereidingstijd bij de recepten?
Nee, deze staat er niet bij.
f. Staan er verhaaltjes in het boek?
Bij elk recept staat een klein verhaaltje. Over de ingrediënten van het recept of over die fantastische pizza die Emmelou in Berlijn at. Leuk, dat maakt een recept voor mij meer sprekend.
g. Is dit een aanvulling op de (glutenvrije) kookboeken die er al zijn?
Ja! Ook al komen er steeds meer glutenvrije kookboeken bij, ik blijf er van smullen. In dit boek heb ik nog 6 plakkertjes geplakt bij recepten die ik binnenkort wil maken. Maar nu ik door het boek blader voor deze blog, zie ik nog veel meer lekkere recepten. Deze verdwijnt voorlopig nog niet in de kast!
Wil je nog meer van dit soort blogs lezen? Ik beschreef nog 18 andere glutenvrije kookboeken. Een lijst vind je hier: Glutenvrije kookboeken.
Dit artikel bevat affiliate links. Als je via die link het boekje koopt, krijg ik een kleine percentage van het aankoopbedrag. Als ik meer geld via mijn website verdien, kan ik er ook meer tijd in stoppen. En dat is voor jullie ook weer leuk! ?
Aanstaande zaterdag staat Amersfoort volop in de belangstelling: De koning komt zijn verjaardag vieren! Groot gelijk natuurlijk, Amersfoort is een prachtige stad. Maar is er glutenvrij ook wat te beleven?
Het was 1 van mijn 15 glutenvrije voornemens voor 2019: “Ken je mijn lijst Glutenvrij in …? Elke stad heeft haar eigen glutenvrije geheimen, elke blogger weet die geheimen van haar eigen stad en van een paar andere steden. Ik zette al deze blogs op een rijtje. Steden in Nederland, maar ook in de rest van Europa. Er staan nu 67 steden beschreven in 134 verschillende blogs. Zo’n lijst wil ik dit jaar ook maken met vakantie-ervaringen.”
Vandaag schrijven 6 bloggers over glutenvrij op vakantie (onderaan zie je een lijstje met links). Voor mij de stok achter de deur om eindelijk eens die lijst met vakantie ervaringen te maken!
Aanvulling 1 september 2025: De regelgeving voor etiketten is veranderd. Lees hier meer.
Je leest de verpakking van een product en ziet ‘Kan sporen van gluten bevatten‘. Kan je dit nu wel of niet eten? Dat is een persoonlijke keuze. Wij doen het (meestal) wel. Waarom en hoe? Je ziet het in het onderstaande artikel.
Lees verder over besmettingsgevaar, glutenstapeling en over de kans dat er daadwerkelijk sporen van gluten in het product zitten. Met daarbij verwijzingen naar wetenschappelijk onderzoek hierover.
Op mijn site (en in het echt) waarschuw ik vaak dat je niet glutenvrij moet gaan eten zonder dat je weet of je coeliakie hebt. Coeliakie is (meestal) niet meer aan te tonen als je al glutenvrij eet. Om dan een diagnose te krijgen, moet je weer gluten gaan eten. En omdat je lichaam dan al gewend is aan glutenvrij eten, is dat is meestal geen pretje…
Christine at al glutenvrij toen ze toch zeker wilde weten of het coeliakie was. Hieronder lees je haar verhaal.
Ik ben Christine Hazelbag 31 jaar, moeder van een zoon van 11 en een dochter van 6. Ik werk als zzp’er professioneel (commercieel) actrice model.
Al mijn hele leven heb ik last van mijn darmen, ben ik moe en ben ik zwak ziek en misselijk. Ik ben gediagnosticeerd met EDS type 3 bindweefsel afwijking (hypermobiliteit) in mijn 20ste levensjaar. Ik heb altijd al een zware afkeer tegen bruinbrood gehad en at tegen mijn zin wit brood. Altijd obstipatie etc. Veel ziekenhuis en huisarts bezoeken. Wel zakjes en klysma’s maar nooit verder gekeken naar de oorzaak.
LACTOSE VRIJ ETEN
Drie jaar geleden ben ik begonnen met een lactosevrij dieet, omdat ik daar niets meer van kon verdragen. Er is ook een bloedtest gedaan naar coeliakie, maar er waren geen antistoffen te vinden. Destijds hebben ze in verband met de hypermobiliteit geen scopie gedaan omdat er risico was op het beschadigen van de darmwand.
Op dat moment woog ik nog maar 40 kilo. Ik ben altijd licht geweest, een klein dun poppetje van 45 kilo. Maar dit was wel heel erg ineens. In die periode was ik al een jaar aan ernstige diarree. Ik kon niet opstaan of het zat in m’n broek…
Die jaren kon ik ook geen lactosevrije producten verdragen en moest het dus geheel melk vrij eten.
Ik kreeg steeds meer migraine aanvallen, die leken op clusterhoofdpijn aanvallen. Deze kwamen steeds vaker en steeds vroeger op de dag. Via een pijn poli ben ik met een lichte antidepressiva begonnen, omdat deze medicatie zenuwpijnen onderdrukt. Dit werkte perfect! De hoofpijnen waren weg en ook mijn zenuwsteken van de EDS waren vrijwel verdwenen. Als ik mijn medicatie niet op tijd in nam, kwam de hoofdpijn gelijk opzetten. Dus ik was stik afhankelijk van die dingen.
GEEN ALLERGIEEN, WEL COELIAKIE?
In april 2018 heb ik meer allergieën laten testen omdat ik nog steeds het gevoel had dat ik beroerd werd van bepaald eten. Om te testen moest ik die medicatie laten liggen die de allergische reactie onderdrukte. Ik heb toen ruim twee weken alleen op bed kunnen liggen. Als ik alleen mijn hoofd al draaide, dan werd ik al zwaar beroerd en kreeg ontzettende hoofdpijn.
De allergoloog kon geen allergieën vinden. Hij gaf mij de tip om bij een MDL arts coeliakie uit te laten sluiten. Mijn niet volgroeide skelet en de lactose intolerantie wijzen op coeliakie. Hierna adviseerde mijn huisarts mij om glutenvrij te gaan eten.
GLUTENVRIJ DIEET
Begin april ben ik gestart met het glutenvrije dieet, onder begeleiding van een diëtist. Dat leek meteen al heel goed te gaan. Ook kreeg ik een verwijzing naar een MDL-arts.
De hoofdpijnen waren vrijwel meteen weg. Volgens mij met een dag of twee al minder. En wauw gewoon bijna geen zenuwpijnen meer. De chronische pijn in mijn linker heup gewoon verdwenen! En die lage rugpijnen ook weg!! Steeds beter ging het hoe langer ik het dieet volgde. Wazig zien verdween en al die klachten die je pas weer merkt als je weer aan de gluten moet of een fout maakt verdwenen!
Ik kon weer lactosevrije producten eten en na een half jaar glutenvrij kon ik zelfs een kleine magnum verdragen.
IK WIL DUIDELIJKHEID
Op 19 april kon ik voor het eerst bij de MDL-arts terecht. Hij wilde een lactose test laten doen en een genbepaling voor coeliakie. Ik ben heel benieuwd: Is het prikkelbare dam syndroom of toch coeliakie? Het maakte niets uit voor mijn dieet, aangezien ik echt geen gluten of lactose kan verdragen. Maar ik wilde alles duidelijk op papier: Waar is dat nare lichaam nou precies de dupe van?
Op 9 augustus kreeg ik de uitslag van de bloedtesten. HLA-DQ2 is aanwezig, het zou dus coeliakie kunnen zijn. Maar omdat ik al glutenvrij at, moest ik weer een aantal weken gluten gaan eten voordat er een biopt gedaan kan worden.
GLUTEN PROVOCATIE
In de maanden voor de test werd ik steeds onrustiger. Wat als er weer niets uit de testen komt? Wat als ze maar weer zeggen prikkelbaar darm syndroom omdat ze niet weten wat het is? Ik zag erg op tegen de uitslag omdat ik bang was nooit duidelijkheid te krijgen.
Vanaf begin november ging ik weer gluten eten. De eerste dagen iets van 6 gram gluten door middel van eten. En na 5 dagen van 15 naar 30 gr opgebouwd door middel van glutenpoeder (tarwegluten) door lactosevrije yoghurt heen.
Ik heb me in die tijd heerlijk uitgeleefd door alle dingen te halen die ik lekker vond. Chocolade taart etc! Op die momenten genoot ik er zeker van! Alleen erna zal ik prop vol en naarmate ik langer bezig was had ik de hele dagen een vol gevoel en zag ik op om nog iets te eten. Zeker die gluten poeder was best een hele kluif! Dus ik had geen honger gevoel meer. Prop vol heb ik die gluten provocatie afgemaakt. Met alle klachten er bij natuurlijk.
Het begin viel me best mee. Ik had geen migraine aanvallen die ik normaal bij een gluten fout wel had. Ik had wel last van buikpijn, diarree achtig, zenuwpijntjes, nachtelijk zweten. En jeuk.
Maar na een week of 2 was ik echt niet meer te genieten, bozig, gefrustreerd. Steeds sneller hoofdpijn. Propvol gevoel. Ontzettende pijn in m’n rechterborst en arm. Moeilijk naar de wc. Wazig zien. Dus ik merkte dat het toch wel steeds meer z’n tol begon te eisen.
DARMBIOPT
Op 12 december kreeg ik de endoscopie en het biopt. Wat viel dat vies tegen!!! Nu nog pijn! De arts zeg dat hij niets raars zag. Nu was het wachten op de uitslag van de biopten.
Op 22 december kreeg ik de uitslag van de biopten. Er bleek geen darmbeschadiging te zijn en dus is het geen coeliakie. Ik had dit echt niet verwacht. Aan de hand van mijn klachten, de hypermobiliteit en het onvolgroeide skelet zou je toch denken dat dit niet van glutensensitiviteit komt maar echt door het gebrek aan voedingsstoffen door coeliakie…Maar ja, weer niet aantoonbaar… Ik moet er maar mee leven. Mijn arts zei dat ik gluten intolerant ben en dus gewoon netjes mijn dieet moet volgen.
EEN LEVEN MET GLUTENSENSITIVITEIT
Uit het biopt bleek wel dat ik een chronische maagontsteking had, veroorzaakt door een aangeboren bacterie. Deze schijnt 50% van de bevolking te hebben maar bij slechts 1 a 2 % wordt hij kwaadaardiger. Hier merk je weinig van, maar omdat het kanker zou kunnen veroorzaken pakten ze dit toch aan met een dubbele antibiotica kuur. Deze was ook een aardige aanslag op de rest van mijn lichaam: van een flinke schimmel infectie tot blaren in de mond.
Meteen na de scopie ben ik weer glutenvrij gaan eten. Eerst had ik mij voorgenomen de kerst mee te trekken in mijn gluten provocatie zodat ik lekker mee kon doen met de rest. Maar aangezien de profocatie geen succes was, heb ik na het biopt gelijk mijn glutenvrije dieet weer opgepakt. Helaas gooide het gevulde eitje van mijn schoonmoeder gelijk roet in mijn eten, want er bleek piccalilly met gluten in te zitten. Gelijk hoofdpijn en 6 maanden zwanger… (de buik dan he). Dus de hele kerst weer bagger…
Nu tob ik nog erg om m’n dieet weer goed stabiel te houden want ik kan zelfs geen lactosevrije producten meer verdragen. En er zijn nog meer producten waar ik op lijk te reageren. Uien? Ei? Ik weet onderhand dus niet meer wat ik overdag moet eten.
Ik hoop dat dit weer snel z’n beloop krijgt als mijn glutenvrije dieet weer stabiel is en ik dan mogelijk weer wat meer kan verdragen van andere producten. Volgende week weer naar de diëtiste.
Morgen heb ik een echo van m’n buik (dikke darm). Dit omdat ik om de zoveel weken bloed en slijm in m’n ontlasting had en een erg zere dikke darm op een plek. Omdat ik al jaren last heb van endometriose en daar nu al 2 jaar de prikpil voor gebruik om de klachten tegen te gaan. Maar ze denken aan een mogelijke verdunning in de darm. Ook hier was weer niets te zien. Wel merk ik dat het slijm en bloed en pijn in de dikke darm op komt zetten als ik melk producten of nu dus lactosevrije producten binnen krijg.
Voorlopig blijf ik dus nog wel even bezig…
Dank je wel Christine, voor het delen van je heftige verhaal. Ik hoop heel erg dat je je snel weer beter voelt en weer kan doen wat je wilt doen.
Mijn broer is 14 maanden jonger dan ik ben. Toen hij 6 was, besloot hij dat hij geen vlees meer wilde eten. Mijn moeder heeft nog een tijdje vegetarisch en met vlees gemaakt, maar stapte al snel over naar volledig vegetarisch. Ik ben dus grotendeels vegetarisch opgevoed.
Toen ik op mijzelf ging wonen, bleef ik (grotendeels) vegetarisch koken. Totdat ik Erik ontmoette… Nu is ons eetpatroon grotendeels met vlees, en een paar dagen per week zonder. Mijn glutenvrije dieet heeft daar geen veranderingen in gebracht. Wij aten al puur, zonder pakjes en zakjes. En zonder stukken vlees als schnitzels en hamburgers.
Je zou dus denken dat deze blog helemaal geen probleem voor mij zou zijn. Maar ik sloeg dicht…
Als wij met de familie eten, eten we dus zonder vlees, vis, gluten en nog een paar dingen die de verschillende familieleden niet mogen of lusten. En het is nooit een probleem! Plaatpizza (glutenvrij), kaasfondue (glutenvrij), salades, moussaka (met vegetarisch gehakt) en hele kerstdiners. Geen probleem! Maar een blog schrijven hierover?
Voorbeelden
Als ik door mijn foto’s blader, zie ik toch grotendeels vegetarische gerechten. Recepten van iemand anders, of niet lekker genoeg om hier om te site te zetten. Maar om jullie inspiratie te geven, plaats ik wel de foto’s.
Broodje brie, walnoten en honing bij Kip & Ei Dubbelop in AlmereGlutenvrije pasta spinazie, pijnboompitjes en veel kaast bij Vapiano in AmsterdamGlutenvrije couscoussalade met fetta, gedroogde tomaatjes, lente uitjes en pijnboompittenVerjaardag! Drie taarten (monchou-, brownie- en appeltaart) en vervolgens borrel-diner met o.a. glutenvrij Turks brood, humus, kaasjes, vijgenbrood, rauwkost, nootjes, chips en spinazie-fetta-quiche.Zaterdag hebben wij meestal spelletjesavond. Dit betekend ook weer een mix van borrel en avondeten. Met dit keer o.a. glutenvrije poffertjes, rice toast van Van der Meulen, glutenvrije zoute stokjes van de Lidl en (pittige) humus van de Lidl.bietjessalade op Marokaanse wijzeRisotto met spinazie, geitenkaas en parmasaanse kaas.Salade met geroosterde pompoen en kikkererwten
Wijbloggenglutenvrij: Wie doen er mee?
Wijbloggenglutenvrij is een samenwerking tussen glutenvrije bloggers. Elke maand schrijven wij op de 15e van de maand allemaal een onderwerp over hetzelfde onderwerp. Deze maand doen mee:
Ik bestel mijn glutenvrije boodschappen meestal bij dezelfde webwinkel. Maar soms ga ik shoppen. Bijvoorbeeld omdat mijn webwinkel meel a niet in voorraad heeft. Of omdat het broodje van webwinkel b mij wel erg lekker lijkt. Zo bestelde ik vorige week donuts bij The Welsh Bakestone, omdat dochterlief die erg graag wil hebben.
Kijk snel verder voor alle glutenvrije webwinkels van Nederland (en een paar van over grens) en hun bezorg-prijzen.